Over de impact van muziek op groei en ontwikkeling

Dat klinkt als muziek in de oren

Samen zingen en muziek maken, wat is er leuker dan dat? Samen muziek maken of ervaren heeft een positieve invloed op de groepssfeer; het versterkt de interactie tussen kinderen onderling, maar ook tussen het kind en een volwassene.

Naast het enorme plezier wat kinderen beleven aan het luisteren naar en maken van muziek, heeft muziek ook een positieve invloed op de ontwikkeling van het jonge brein. Onderzoek toont aan dat het maken van muziek door kinderen een positieve invloed heeft op de ontwikkeling van primaire functies zoals luisteren, taalverwerving, leesvaardigheid en emotionele intelligentie. Op onder andere sociaal- emotioneel, motorisch en zintuiglijk gebied worden verbindingen in de hersenen gelegd die een belangrijke basis vormen voor het leren van andere vaardigheden.

Muziek bevordert de ontwikkeling van luisteren, taal, leesvaardigheid en emotionele intelligentie

Taalontwikkeling

Wist je bijvoorbeeld dat zingen bij jonge kinderen een belangrijke voorloper is van de taalontwikkeling? Dit is een van de redenen waarom muziek maken en zingen zo belangrijk zijn voor kinderen. Wanneer je zingt, activeer je hersengebieden die ook betrokken zijn bij motorische activiteiten die nodig zijn voor spraak. Door het spelen met klanken, oefenen kinderen hun spraakvaardigheden. Door veel herhaling herkennen kinderen de liedjes en proberen ze mee te zingen. Dit draagt bij aan de spraakontwikkeling. Ook blijken baby’s sterker op zang te reageren dan op spraak. Zeker in de eerste maanden draagt ritme bij aan de taalontwikkeling van baby’s, pas later kunnen ze de verbinding leggen met spraakklanken. Wil je dus beter in contact komen met een kind? Dan is zingen een fantastisch middel.

Het begint al vroeg

Al vanaf hele jonge leeftijd kun je kinderen in aanraking laten komen met muziek. Dit kan natuurlijk door baby’s naar muziek te laten luisteren of door voor hen te zingen. Daarnaast kun je ze op hun eigen tempo en manier zelf laten deelnemen. Als je bijvoorbeeld een baby je handen laat vasthouden tijdens het klappen, zal de baby vanzelf meeklappen. Hiermee ligt de controle bij het kind en stimuleer je het ritmegevoel, de interactie en het zelfvertrouwen. Door veel herhaling zal het jonge kind zelf soortgelijke bewegingen gaan maken.

Actief aan de slag

‘Als ik een liedje op zet komt het kind toch ook in aanraking met muziek?’ Dat is zeker waar. Onderzoek toont echter aan dat het grootste positieve effect wordt bereikt door kinderen zelf actief bezig te laten zijn met muziek maken en zingen. Vooral als dit regelmatig gebeurt. Hierdoor ontwikkelen ze hun motorische, visuele en auditieve vaardigheden.

Naast al deze voordelen is het ook gewoon leuk om samen met kinderen actief bezig te zijn met muziek. Denk bijvoorbeeld aan een groep kinderen die samen muziek maakt met schudeitjes. Hiermee ontdekken ze nieuwe geluiden en klanken, zijn ze creatief met wat ze allemaal kunnen doen met schudeitjes, en ontstaat er een groepsgevoel doordat ze samen deelnemen aan een activiteit. Wist je overigens dat wanneer een kind in elke hand iets vastheeft, beide hersenhelften tegelijkertijd optimaal worden geprikkeld?

Muziek geïntegreerd in onze kinderdagverblijven

Vanwege de vele positieve effecten die muziek heeft op kinderen vinden wij het belangrijk dat elk kind kan genieten van muziek in het kinderdagverblijf; op zijn of haar eigen manier, in zijn of haar eigen tempo, actief of passief. We willen dat elk kind zich vrij voelt om zich te bewegen en te uiten, zowel individueel als gezamenlijk.

Wij brengen dit in de praktijk met ons muzikale dagritme en ons dagelijkse muziekprogramma.

Iedere dag muziek maken

Al spelenderwijs maken alle kinderen elke ochtend tijdens een vaste muziekactiviteit (het muziekkwartier) kennis met allerlei muzikale vormen. Aan de hand van muziekkaarten met toepasselijke thema’s is elk programma uniek en geeft het toch structuur. Elk programma bestaat uit een vast begroetingslied, muzikale activiteiten die de spraak- taal- en motorische ontwikkeling stimuleren, een muzikaal themaspel en een vaste afsluiting. Deze structuur zorgt voor herkenning bij de kinderen, stimuleert het groepsgevoel en geeft zelfvertrouwen.

Ritme met muziek

Naast het dagelijks muziekkwartier hebben we muziek geïntegreerd in onze dagstructuur. We hanteren een vast dagritme met herkenbare overgangsmomenten tussen de activiteiten. Deze momenten worden ingeleid door vaste liedjes, passend bij de volgende activiteit. Dit zorgt voor voorspelbaarheid, wat bijdraagt aan een sociaal veilig gevoel bij kinderen. Door de herhaling worden klanken en woorden makkelijker onthouden en geoefend. Dat is voor de taal- en spraakontwikkeling van het kind natuurlijk ook mooi meegenomen.

Professionele begeleiding

Al onze pedagogisch medewerkers hebben via een meerdaagse training, gegeven door Félice van der Sande, extra kennis opgedaan. Als muziekpedagoog en gecertificeerd Muziek op Schootdocente weet zij als geen ander hoe je jonge kinderen spelenderwijs ontwikkelingsgerichte muziek aanbiedt. Dit vormt een waardevolle aanvulling op de dagelijkse muziekactiviteiten die onze medewerkers met de kinderen uitvoeren. Bovendien worden de medewerkers actief begeleid tijdens de uitvoering door onze muziekcoördinator.